Silvertip - Het smeren en spannen van de ketting

tips met betrekking tot het onderhoud van je Fazer worden hier door de webmaster opgenomen zodat mede Fazerrijders hiermee hun voordeel kunnen doen.
forummaster

Silvertip - Het smeren en spannen van de ketting

Bericht door forummaster »

Het smeren van de ketting / Het spannen van de ketting.

Beste Fazeristen,

Het smeren en onderhouden van een ketting is belangrijk en dat is iets wat iedereen weet of zou moeten weten. Soms zie je echter mensen rondrijden met een roestige ketting die naar vet of olie hunkert maar waarvan de eigenaar zegt dat het hem of haar niet boeit. Hoewel het een theoretisch verhaal is denken twee kettingfabrikanten daar anders over door te stellen dat roest het begin van een breuk is (wellicht iets om over na te denken).

Het smeren van een ketting:

Het smeren kun je op verschillende manieren doen en met verschillende producten.

Een goede, erkende manier is d.m.v de Scott-Oiler die qua hoeveelheid olie af te stellen is op de snelheid die je rijdt maar die ook een paar nadelen heeft. Olie is dunner dan vet en het slingert dan ook graag over de achterkant van je motor, vet doet dat ook, maar veel minder. Daarnaast kijken veel eigenaars door deze gemakkelijke manier van smeren veel minder naar de staat van de ketting en controleren bijv. minder op vastzittende schakels (waarover straks meer) ontbrekende O-ringen en of de ketting goed op spanning staat. Tevens kan olie veel minder tegen druk tussen raakvlakken (kettingrollen en tandwieltanden dan vet) wat aan de andere kant weer meer slijtage geeft.

Teflonspray is ook zeer geliefd, vooral omdat je motor er veel minder vuil van wordt, maar het is een fabeltje dat je Teflon uit een busje aan een oppervlak kunt hechten. Om bijv. Teflon aan anti- aanbakpannen te hechten is een ingewikkeld chemisch proces nodig zodat het blijft zitten dus je kunt niet verwachten dat het vloeibaar uit een spuitbusje dezelfde werking krijgt.

Het meest verkocht is vet uit een spuitbus of uit een pot.
Vet uit een spuitbus bevat oplosmiddel en is wat minder geconcentreerd maar heeft dezelfde werking als vet uit een pot. (uit een pot moet je het opbrengen met een kwastje, dit is het meest geconcentreerd en het meest duurzaam, maar vanwege het werk en de vieze vingers het minst geliefd).

Goed het smeren zelf:

De levensduur van een ketting kan op een simpele manier enorm verlengd worden (tot 30%) door de ketting voor het smeren te reinigen. Doe dit niet met Diesel, dit was vroeger prima op eenvoudige kettingen maar de huidige O-ringen kunnen er niet tegen. Dit zelfde geldt voor petroleum of benzine, niet doen!!
Wat uitstekend werkt is het gebruik van WD-40 alleen mag je het niet "OP" de ketting spuiten omdat het tussen je O-ringen door kan dringen in de rollen zelf en daar het vet kan oplossen met vastzittende schakels tot gevolg. Spuit WD-40 op een zachte doek en laat de ketting door de doek draaien door aan het wiel te draaien en zorg ervoor dat het wiel achteruit draait qua draairichting om dat anders je vingers tussen de ketting en het achtertandwiel kunnen komen.

Het reinigen en smeren kun je het beste direct na een rit doen omdat de ketting dan nog warm is en het vet daardoor goed verspreidt en overal komt.
Smeer je alleen maar en reinig je niet dan smeer je vet over zand/stof over vet over zand/stof etc. en zal dit de levensduur aanmerkelijk verkorten.
Vier-cilinders hebben door het motorkarakter een langere levensduur voor kettingen dan 2-cilinders en volgens de twee fabrikanten is bij 4-cilinders 35000 km tot 40.000 km een normale waarde bij goed onderhoud. Dus als een ketting bij 25.000 km versleten is, bedenk dan dat deze wellicht door goed of regelmatiger onderhoud veel langer zou zijn meegegaan.

Bij droge omstandigheden kan je de ketting het beste zo rond de 400 km smeren (dus ook onderweg tijdens een lange toertocht) bij natte omstandigheden kan het zelfs rond de 250 km noodzakelijk zijn.
Als je rollen gaan blinken ben je al te laat omdat dan de hardingslaag op de rollen die bepalend is voor de levensduur al aangetast is.

Het spannen een ketting:

In je instructieboekje staat de juiste speling die een ketting moet hebben. Ook dit is belangrijk voor de levensduur, maar niet alléén van de ketting.

Een ketting is getest om ongeveer 25% meer kracht te kunnen hebben dan waarvoor hij gebruikt wordt. Dus op een motor met 130 achterwiel PK's kan hij 162.5 PK aan.

Dit kan echter alleen indien de belasting geleidelijk gaat zoals bij accelereren (dit noemt men geleidelijk). Gaat dit met klappen en schokken dan is de maximale belastingreserve minder groot. (denk aan een elastiekje, rek je hem heel snel uit breekt het doe je het langzaam dan kan het veel meer aan). Zo'n zelfde verschijnsel zie je bijv. bij het maken van wheelies: de lagers van je balhoofd en voorwiel kunnen veel hebben maar door de schok bij het neerkomen wordt de belasting te groot en gaan dan ook vaak kapot en zelfs scheuren in het frame zijn geen uitzondering!

Klappen en schokken krijg je met een te slappe ketting. Onder de achtertandwiel zit in het wiel een transmissiedemper (is van rubber en vangt het abrupt trekken van de ketting op) Deze demper vangt een bepaalde hoeveelheid energie op die door een te slappe ketting echter te groot wordt.
Je moet je voorstellen (weer het elastiekje) dat je ketting doorhangt aan de bovenkant. Je remt net af op de motor (de ketting hangt nog meer door en heeft een te grote speling) en je geeft ineens volgas (de motor trekt en de ketting komt met een enorme schok op spanning. De transmissie demper kan de kracht niet verwerken en vervolgens krijgen de versnellingsbak, de lagers van de uitgaande as bij de versnellingsbak, je achterwiellagers en de lagers van je achterbrug het voor hun kiezen en daarnaast rijdt het gewoon beroerd doordat de motor erg schokkerig reageert op gas los en ga erop situaties. Uiteraard slaat een slappe ketting ook tegen je achterbrug wat niet echt ideaal is.

De ketting te strak belast je niet alleen je ketting maar kan ook tot gevolgen hebben dat je achtervering niet goed werkt en dat de motor niet goed schakelt. Tevens worden je achterwiellagers en je lagers van je uitgaande as van de versnellingsbak te zwaar belast.

Er zijn twee manieren om je ketting te spannen:

De eerste manier is om de motor (indien deze een middenbok heeft) op de bok te zetten en het strakste gedeelte van de ketting op te zoeken, want daarop bepaal je de minimale speling!
Let erop dat de ketting gespannen wordt op het punt waarop de afstand tussen het vóór en achtertandwiel het grootst is, meestal bij het in-veren door erop te gaan zitten. Bij diep in-veren en ver uitveren neemt de spanning af. Zou je hem op de bok waarbij het achterwiel uitgeveerd is op de juiste spanning zetten dan zul je zien dat deze bij het in-veren (dus als je erop zit) te strak is.
Voor een motor zonder middenbok geldt hetzelfde, het is alleen wat onhandiger, wat ook voor het smeren geldt.

Wat je ook kunt doen is het volgende:

Zoek eerst het strakste punt op (terwijl hij op de bok staat of zonder bok terwijl je erop zit) en haal de motor (met bok) van de bok.
Ga er nu op zitten, de spanning van de ketting is nu (meestal) de strakste spanning doordat je erop zit. Pak een sjorriem en haal deze onder je achterbrug door en over je duo voetsteun en laat (je partner) deze vasttrekken zolang je erop zit.
Wat je nu krijgt is dat het achterwiel in-geveerd blijft op de belasting waarbij de ketting gespannen kan worden. Bok de motor weer op (dit gaat nu wat moeilijker) en stel de ketting. Je kunt ook het achterwiel in de veren trekken op eerder beschreven manier met sjorriem terwijl hij op de bok staat maar dit kost veel kracht. Zoals jullie zien is er veel over kettingen te vertellen.

Praktische tips:

Gebruik een schuifmaat (het stangetje wat je uit kunt schuiven) om te kijken of het achterwiel exact gericht staat, is makkelijker en voorkomt zoeken naar de streepjes op de achterbrug.

Bij vervanging van ketting en tandwielen:

Koop origineel! De tolerantie, de "rondheid" van de kettingwielen is meer exact waarbij een ketting dus beter te spannen is en daarnaast is de hardheid van de materialen beter waardoor de levensduur aanmerkelijk groter is.

Vastzittende schakels maken het moeilijk om je ketting te spannen, geven trillingen door in je stuur en de rest van de motor en belasten tevens de lagers van de aandrijflijn.

Met vriendelijke Fazergroet,
Michel SilverTip
Plaats reactie